Nhịp sinh học và ánh sáng: Mối quan hệ quyết định giấc ngủ

Ánh sáng tác động đến chất lượng giấc ngủ (1)

Ánh sáng nhân tạo kém chất lượng- “kẻ vô tình” gây ra những gián đoạn sinh học, ảnh hưởng sức khỏe thể chất với tinh thần mà chúng ta không biết. Trước đây, con người dành 90% thời gian tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng tự nhiên, ngày nay con người hiện đại thường chỉ tiếp xúc 10% thời gian trong ngày với ánh sáng tự nhiên. Với phần lớn thời gian tiếp xúc ánh sáng nhân tạo, nếu đây là ánh sáng “không phù hợp”, sẽ dẫn đến các ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần, đặc biệt là rối loạn nhịp sinh hoạt ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Ánh sáng sai thời điểm làm thay đổi nhịp điệu sinh học của cơ thể

Triệu chứng rối loạn nhịp sinh học
Triệu chứng rối loạn nhịp sinh học

Nhịp sinh học (circadian rhythm) là chu kỳ sinh học ~24 giờ điều phối nhiều quá trình trong cơ thể, đặc biệt là chu kỳ ngủ – thức. Bộ não của chúng ta có một “đồng hồ trung ương” (nhân trên chéo của vùng dưới đồi – SCN) điều chỉnh nhịp sinh học, và ánh sáng là tín hiệu ngoại cảnh quan trọng nhất tác động đến đồng hồ này. Một hormone then chốt chịu ảnh hưởng của ánh sáng là melatonin. Vào ban đêm, tuyến tùng trong não bắt đầu tiết melatonin, giúp gây buồn ngủ và duy trì giấc ngủ. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với ánh sáng nhân tạo kém chất lượng hàng ngày và đặc biệt là ánh sáng mạnh vào ban đêm sẽ ức chế hoặc trì hoãn quá trình tiết melatonin, làm cơ thể tỉnh táo hơn và khó đi vào giấc ngủ, lâu dài sẽ gây ra những “gián đoạn” nhịp sinh học của cơ thể.

Theo nghiên cứu chỉ 100 lux – độ sáng tương đương một bóng downlight mờ trong phòng ngủ – đã đủ làm nhịp tim ban đêm tăng ~4 nhịp/phút và kháng insulin tăng 15 % sau một đêm. Trong khi đó, khuyến nghị CIE 2022 nêu rõ ánh sáng buổi tối nên ≤ 10 lux melanopic EDI và khi ngủ ≤ 1 lux để bảo vệ nhịp sinh học. Điều này có nghĩa là bật đèn quá sáng vào buổi tối có thể “đánh lừa” cơ thể nghĩ rằng vẫn còn ban ngày, làm bạn khó buồn ngủ.

>> Xem thêm: Ánh sáng “không phù hợp” âm thầm phá hủy sức khỏe con người như thế nào?

Nên lựa chọn ánh sáng như thế nào đảm bảo sức khỏe và giấc ngủ

Human-centric lighting - Chiếu sáng lấy con ngươi làm trung tâm
Human-centric lighting – Chiếu sáng lấy con ngươi làm trung tâm

Human-centric lighting (HCL) là xu hướng thiết kế ánh sáng lấy con người làm trung tâm, tập trung vào việc tối ưu hóa sức khỏe, sự thoải mái và hiệu suất làm việc thông qua việc điều chỉnh ánh sáng phù hợp với nhịp sinh học. Trên thế giới, HCL đang trở thành một giải pháp phổ biến trong các không gian như văn phòng, bệnh viện, trường học và nhà ở. Bằng cách sử dụng công nghệ LED tiên tiến và hệ thống điều khiển thông minh, HCL cho phép thay đổi nhiệt độ màu và cường độ ánh sáng theo thời gian trong ngày, mô phỏng ánh sáng tự nhiên để hỗ trợ giấc ngủ, cải thiện tâm trạng và tăng cường sự tập trung.

Gợi ý lựa chọn và điều chỉnh ánh sáng ban đêm:

  • Buổi tối (sau 19h): Dùng đèn ánh sáng vàng ấm (2700K-3000K), độ sáng thấp (<25 lux)
  • Đèn ngủ ban đêm: Chọn ánh sáng đỏ/cam, cường độ rất thấp (<10 lux)

Lumi Lighting – tiên phong về “chiếu sáng thông minh” – ánh sáng vì sức khỏe con người

Lumi lighting - Chiếu sáng vì sức khỏe con người
Lumi lighting – Chiếu sáng vì sức khỏe con người

Lumi – đơn vị tiên phong tại Việt Nam trong lĩnh vực chiếu sáng thông minh, mang đến giải pháp ánh sáng lấy con người làm trung tâm, ưu tiên sức khỏe và nhịp sinh học. Chúng tôi nghiên cứu chuyên sâu về mối liên hệ giữa ánh sáng và sức khỏe, mang đến các giải pháp chiếu sáng tối ưu giúp bảo vệ thị lực, cân bằng cảm xúc và hỗ trợ nhịp sinh học tự nhiên. Lumi mang đến đa dạng lựa chọn về các dòng đèn phù hợp, cùng dịch vụ tư vấn thiết kế chiếu sáng chuyên nghiệp với chuyên gia hàng đầu.

Mời quý khách hàng cũng theo dõi trên website và fanpage Lumi Lighting để cập nhật thông tin chi tiết về sản phẩm mới nhất.

Tags: , , ,

Để lại bình luận