Hệ thống chiếu sáng khách sạn có vai trò nâng tầm không gian và nâng cao trải nghiệm lưu trú. Không chỉ đáp ứng yêu cầu chiếu sáng chức năng, thiết kế ánh sáng còn góp phần thể hiện đẳng cấp và bản sắc riêng của từng công trình. Cùng LUMI khám phá những nguyên tắc thiết kế chiếu sáng khách sạn hiện đại năm 2025 nhé!

1. Tầm quan trọng của thiết kế chiếu sáng khách sạn

Thiết kế chiếu sáng khách sạn là giải pháp bố trí hệ thống ánh sáng phù hợp nhằm nâng cao giá trị thẩm mỹ, tối ưu công năng và cải thiện trải nghiệm người dùng trong không gian dịch vụ lưu trú. Không giống với chiếu sáng nhà ở, chiếu sáng trong khách sạn đòi hỏi tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn, đồng thời cần thể hiện được phong cách kiến trúc đặc trưng và định vị thương hiệu một cách rõ ràng.

Ánh sáng đóng vai trò quan trọng trong việc làm nổi bật các chi tiết nội thất, kết nối bố cục không gian và tạo nên bầu không khí phù hợp với từng khu vực chức năng. Với hệ thống chiếu sáng được thiết kế hợp lý, khách sạn không chỉ đảm bảo sự thuận tiện trong sử dụng mà còn gây ấn tượng tích cực ngay từ những trải nghiệm đầu tiên của khách hàng như sự sang trọng tại sảnh tiếp đón, cảm giác thư giãn tại phòng nghỉ, hay sự riêng tư trong khu vực nhà hàng.

Bên cạnh yếu tố thẩm mỹ, ánh sáng còn ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý và cảm nhận thị giác của khách lưu trú. Các yếu tố như nhiệt độ màu, độ rọi, chỉ số hoàn màu (CRI) và hướng chiếu sáng đều góp phần điều tiết bầu không khí của từng khu vực.

Như kiến trúc sư Le Corbusier từng chia sẻ: “Ánh sáng tạo ra bầu không khí và cảm giác của một địa điểm, cũng như sự thể hiện của một cấu trúc.” Nhận định này khẳng định vai trò không thể thay thế của ánh sáng trong việc kiến tạo bản sắc không gian, đặc biệt đối với các công trình dịch vụ yêu cầu sự đồng bộ và chuyên nghiệp.

2. Hệ thống tiêu chuẩn chiếu sáng cho khách sạn

Thiết kế chiếu sáng khách sạn không chỉ đảm bảo yếu tố thẩm mỹ hay trải nghiệm người dùng, mà còn cần tuân thủ các hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật về độ rọi, hiệu suất năng lượng, an toàn sử dụng và tính bền vững.

2.1. Tiêu chuẩn Việt Nam & Quốc tế

Tại Việt Nam, tiêu chuẩn TCVN 7114-1:2008 được sử dụng phổ biến trong thiết kế chiếu sáng khách sạn. Đây là tiêu chuẩn thuộc nhóm Ergonomics – Chiếu sáng vùng làm việc, quy định các thông số cơ bản như:

• Độ rọi (lux): Là mức độ chiếu sáng yêu cầu trên bề mặt làm việc, cụ thể:
  • Bàn tiếp tân: ≥ 300 lux
  • Hành lang: ≥ 100 lux
  • Nhà hàng, phòng ăn: ≥ 200 lux
  • Phòng ngủ (đọc sách, trang điểm): ≥ 300 lux
• Chỉ số hoàn màu (CRI): Tối thiểu từ 80 trở lên nhằm đảm bảo khả năng hiển thị trung thực màu sắc trong không gian.
• Giới hạn chói lóa (UGR): Dao động trong khoảng 22–25 tùy theo không gian, nhằm kiểm soát hiện tượng chói lóa và tăng tính dễ chịu cho mắt người sử dụng.

Bên cạnh đó, một số khách sạn hướng tới tiêu chuẩn xanh có thể tích hợp thêm hệ thống đánh giá quốc tế như LEED v4.1 (Mỹ) hoặc ISO 8995:2002 (Quốc tế). Các tiêu chuẩn này không chỉ xem xét hiệu quả chiếu sáng mà còn đánh giá khả năng tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải và tích hợp điều khiển tự động.

Hiện tại ở Việt Nam, chuỗi khách sạn Marriott và nhiều đơn vị khác đã áp dụng tiêu chuẩn quốc tế ISO 8995:2002 (Lighting of indoor work places) kết hợp cùng TCVN để mang lại hiệu quả chiếu sáng cho các khu vực chức năng riêng biệt như phòng họp, hành lang, phòng ăn và khu vực dịch vụ. Hệ thống đèn LED sử dụng trong các công trình này đều đạt CRI ≥90, có khả năng điều chỉnh dải nhiệt độ màu từ 2700K–4000K tùy thời điểm trong ngày.

2.2. Quy định về an toàn và năng lượng

Thiết kế chiếu sáng trong khách sạn yêu cầu tuân thủ các giới hạn về hiệu suất năng lượng được quy định trong QCVN 09:2013/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả.

Tiêu chí quan trọng mà các chủ đầu tư cần lưu ý là Mật độ công suất chiếu sáng (Lighting Power Density – LPD). Đây là tỷ lệ giữa tổng công suất chiếu sáng và diện tích sàn chiếu sáng, đơn vị tính là W/m².

Công thức tính: LPD = Tổng công suất chiếu sáng (W) / Tổng diện tích khu vực (m²)

Ví dụ:

Việc kiểm soát LPD không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp lý mà còn giúp tiết giảm chi phí điện năng, nâng cao hiệu quả vận hành và là cơ sở để đạt được các chứng nhận công trình xanh trong nước và quốc tế.

3. Nguyên tắc thiết kế cho từng khu vực

Khi thiết kế chiếu sáng khách sạn, đơn vị thi công cần đảm bảo tổng thể được đồng nhất, đồng thời đáp ứng yêu cầu riêng biệt của từng không gian chức năng.

3.1. Tiền sảnh & Lễ tân

Đây là khu vực đầu tiên mà khách tiếp cận khi bước vào khách sạn. Ánh sáng tại đây không chỉ cần đủ sáng để phục vụ các hoạt động lễ tân mà còn phải truyền tải được cảm giác sang trọng, thân thiện và chuyên nghiệp để khách hàng có ấn tượng tốt.

Yêu cầu: Không gian cần sáng rõ, trang trọng nhưng không gây chói lóa, ánh sáng phải hài hòa với vật liệu và màu sắc nội thất.

Giải pháp:

• Phối hợp 30% đèn chùm để tạo điểm nhấn thị giác.
• Kết hợp 50% đèn LED âm trần (downlight) nhằm cung cấp ánh sáng nền đồng đều.
• Bổ sung 20% ánh sáng trang trí như đèn bàn hoặc đèn gắn tường để tăng chiều sâu không gian.

Việc lựa chọn nguồn sáng có chỉ số hoàn màu (CRI) ≥ 80 là cần thiết để giữ được sắc da tự nhiên và thể hiện chính xác màu sắc vật liệu nội thất. Nếu CRI thấp, khuôn mặt nhân viên sẽ trở nên nhợt nhạt dưới ánh đèn, làm giảm cảm giác thân thiện trong giao tiếp.

3.2. Hành lang & Thang máy

Hành lang và thang máy là khu vực kết nối trực tiếp giữa các tầng và khu chức năng. Tại đây cần được chiếu sáng liên tục với cường độ vừa đủ để bảo đảm an toàn di chuyển và cảm giác định hướng tốt cho người sử dụng.

Yêu cầu: Đảm bảo đủ độ sáng vào mọi thời điểm trong ngày, đặc biệt là buổi tối hoặc khi ánh sáng tự nhiên không đủ. Đồng thời, hệ thống cần tiết kiệm điện năng do hoạt động liên tục.

Giải pháp:

• Tích hợp cảm biến chuyển động để đèn tự động bật/tắt khi có người.
• Kết hợp dimmer tự động điều chỉnh độ sáng theo thời điểm hoặc lượng người sử dụng.
• Sử dụng ánh sáng trung tính 3000K–4000K để tránh gây cảm giác buồn ngủ.

Theo tiêu chuẩn TCVN 7114-1:2008, độ rọi trung bình tại hành lang nên đạt tối thiểu 100 lux. Nếu thiếu sáng, không chỉ gây khó khăn trong di chuyển mà còn khiến không gian trở nên thiếu sức sống.

3.3. Phòng ngủ cao cấp

Phòng ngủ là không gian cá nhân, nơi khách lưu trú tìm kiếm sự thoải mái, thư giãn. Ánh sáng trong phòng cần linh hoạt để phù hợp với các hoạt động khác nhau như nghỉ ngơi, đọc sách, làm việc hoặc trang điểm.

Yêu cầu: Không gian cần ánh sáng dịu nhẹ, dễ điều chỉnh và thân thiện với thị giác ban đêm, đồng thời đảm bảo đủ sáng cho các khu vực chức năng phụ.

Giải pháp được khuyến nghị là sử dụng thiết kế chiếu sáng phân lớp (layered lighting), với ánh sáng nền 2700K (vàng ấm) mang lại cảm giác êm dịu, và đèn chiếu sáng cục bộ 4000K cho khu vực bàn làm việc, gương soi. Ngoài ra, nên tích hợp công tắc cảm ứng hoặc hệ thống điều khiển từ xa để khách dễ dàng điều chỉnh ánh sáng theo nhu cầu.

Thực tế cho thấy, tại các khách sạn cao cấp như InterContinental Nha Trang, việc áp dụng giải pháp chiếu sáng đa lớp không chỉ nâng cao chất lượng trải nghiệm mà còn giúp cá nhân hóa không gian theo phong cách của từng khách hàng.

3.4. Không gian ngoại thất

Không gian ngoại thất không chỉ mang tính trang trí mà còn góp phần định hình thương hiệu và tạo cảm xúc cho khách hàng ngay từ xa. Vì vậy, ánh sáng ở mặt dựng, khu vực hồ bơi và sân vườn cần được bố trí tinh tế, có điểm nhấn rõ ràng và đạt độ bền cao khi vận hành ngoài trời.

Yêu cầu: Chiếu sáng ngoại thất phải đảm bảo đồng thời tính thẩm mỹ, độ bền thiết bị, và khả năng vận hành ổn định trong điều kiện môi trường khắc nghiệt.

Giải pháp:

• Với mặt dựng, nên sử dụng ánh sáng định hướng hoặc chiếu từ dưới lên để làm nổi bật hình khối, kết cấu và chất liệu kiến trúc. Các đèn LED công suất lớn, chỉ số bảo vệ cao (IP65 trở lên) sẽ bảo đảm hiệu suất và tuổi thọ khi lắp đặt ngoài trời.
• Tại khu vực hồ bơi, đèn LED âm nước, đèn đầu vòi hoặc LED dây RGB có thể tạo hiệu ứng lung linh, thu hút ánh nhìn về đêm.
• Trong khi đó, sân vườn cần bố trí đèn âm đất, đèn cắm cỏ hoặc đèn trụ nhỏ để chiếu sáng lối đi, tiểu cảnh hoặc cây xanh – giúp không gian ngoài trời trở nên sinh động và thân thiện hơn.

4. Xu hướng chiếu sáng khách sạn sử dụng công nghệ trong 2025

Năm 2025 đánh dấu sự chuyển dịch rõ rệt trong xu hướng thiết kế chiếu sáng khách sạn, khi công nghệ điều khiển thông minh và vật liệu bền vững trở thành trọng tâm trong các dự án mới.

4.1. Hệ thống IoT trong chiếu sáng

Tại nhiều khách sạn cao cấp, hệ thống chiếu sáng đang từng bước được tích hợp vào nền tảng điều khiển IoT, cho phép người dùng dễ dàng điều chỉnh ánh sáng qua ứng dụng di động. Với các giao diện thân thiện như app Lumi Life+, người dùng có thể thay đổi độ sáng, nhiệt độ màu hoặc lựa chọn các chế độ được lập trình sẵn như “nghỉ ngơi”, “làm việc” hay “đón khách” chỉ trong một vài thao tác.

Không chỉ phục vụ yếu tố trải nghiệm, công nghệ này còn mang lại hiệu quả rõ rệt về vận hành. Theo ghi nhận từ các công trình ứng dụng giải pháp của Lumi, việc sử dụng cảm biến chuyển động và cảm biến ánh sáng giúp khách sạn giảm đến 35% mức tiêu thụ điện năng, đồng thời giảm tải khối lượng công việc cho nhân sự kỹ thuật vận hành.

4.2. Vật liệu chiếu sáng bền vững

Cùng với yêu cầu tiết kiệm năng lượng, yếu tố bền vững về vật liệu cũng ngày càng được chú trọng trong ngành chiếu sáng khách sạn. Thay vì sử dụng đèn truyền thống, nhiều dự án chuyển sang các vật liệu có nguồn gốc tái chế hoặc thân thiện với môi trường.

Đáng chú ý là loại đèn OLED tái chế từ rác thải nhựa, hiện đã được ứng dụng trong không gian phòng nghỉ tại Six Senses Côn Đảo. Nhờ thiết kế mỏng nhẹ, ánh sáng mềm và không phát thải nhiệt, loại đèn này giúp tiết kiệm năng lượng mà vẫn duy trì được tính thẩm mỹ và cảm giác thư giãn cho người sử dụng.

Bên cạnh đó, một số dự án thử nghiệm sử dụng bê tông phát quang – công nghệ đến từ Hà Lan – để chiếu sáng lối đi ngoài trời. Vật liệu này có khả năng hấp thụ ánh sáng ban ngày và tự phát sáng vào ban đêm, góp phần giảm chi phí điện năng và tạo hiệu ứng ánh sáng tự nhiên ấn tượng trong khuôn viên khách sạn.

4.3. Cá nhân hóa trải nghiệm

Một xu hướng nổi bật khác là khả năng cá nhân hóa hệ thống ánh sáng theo sở thích và nhu cầu của từng khách lưu trú. Thay vì sử dụng ánh sáng cố định, nhiều khách sạn hiện nay cho phép khách tự điều chỉnh chế độ ánh sáng ngay trong phòng, từ cường độ đến nhiệt độ màu. Một số hệ thống còn tích hợp sẵn các ngữ cảnh chiếu sáng như “ban ngày”, “giấc ngủ sâu” hay “không gian lãng mạn”, giúp khách hàng nhanh chóng thiết lập bầu không khí phù hợp mà không cần thao tác phức tạp.

Việc cá nhân hóa không chỉ nâng cao sự hài lòng của khách mà còn giúp khách sạn thể hiện sự tinh tế trong từng chi tiết dịch vụ – yếu tố ngày càng quan trọng trong xu thế dịch vụ lưu trú cao cấp hiện đại.

5. Phân tích sai lầm phổ biến trong thiết kế chiếu sáng khách sạn

Dù công nghệ và tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng ngày càng hoàn thiện, thực tế triển khai tại nhiều công trình vẫn tồn tại không ít sai sót, ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ, trải nghiệm người dùng và hiệu quả vận hành.

5.1. Lỗi phối màu ánh sáng

Một trong những lỗi kỹ thuật thường gặp là phối hợp sai nhiệt độ màu hoặc phổ ánh sáng giữa các loại đèn trong cùng một khu vực, gây ra hiện tượng metamerism – tức một vật thể hiển thị màu sắc khác nhau khi được chiếu sáng bởi các nguồn sáng có đặc tính quang phổ không đồng nhất.

Hiện tượng này đặc biệt dễ xảy ra tại các khu vực sử dụng vật liệu có bề mặt phản quang như đá tự nhiên, gỗ veneer, vải lụa hoặc kim loại. Khi ánh sáng có chỉ số hoàn màu (CRI) thấp hoặc không phù hợp, màu sắc vật liệu có thể bị biến đổi, dẫn đến sai lệch cảm quan và phá vỡ sự nhất quán trong thiết kế nội thất.

Tại khách sạn Melia Hà Nội, sau một đợt nâng cấp hệ thống chiếu sáng khu vực sảnh, việc sử dụng đèn LED có phổ màu không đồng bộ với hệ thống cũ đã khiến các mảng gỗ tường chuyển sang sắc vàng không mong muốn. Điều này ảnh hưởng đến hình ảnh thương hiệu và buộc khách sạn phải điều chỉnh lại toàn bộ hệ thống chiếu sáng nhằm khôi phục độ trung thực màu sắc ban đầu.

5.2. Thiếu tính đồng bộ

Một sai sót khác thường gặp là tình trạng thiết kế thiếu đồng bộ giữa các chủng loại đèn, đặc biệt khi kết hợp đèn âm trần với đèn dây, đèn trang trí hoặc đèn hắt. Khi các thiết bị này có nhiệt độ màu, độ rọi, hoặc chỉ số hoàn màu không tương thích, tổng thể ánh sáng trở nên rời rạc, gây mất cân bằng thị giác và làm giảm chất lượng không gian.

Ngoài ra, sự khác biệt về công nghệ điều khiển (ví dụ: đèn có thể dim và không dim) cũng có thể khiến hệ thống vận hành không ổn định, phát sinh hiện tượng chớp nháy hoặc lệch pha ánh sáng trong quá trình điều chỉnh cường độ.

Giải pháp cần thiết là xây dựng quy hoạch chiếu sáng đồng bộ ngay từ giai đoạn thiết kế sơ bộ, trong đó tất cả các thiết bị chiếu sáng cần được chọn theo cùng tiêu chuẩn kỹ thuật và tương thích về mặt điều khiển. Việc phối hợp sớm với đơn vị tư vấn ánh sáng chuyên nghiệp sẽ giúp hạn chế tối đa các rủi ro trong quá trình triển khai và vận hành sau này.

Trên đây là tổng quan chi tiết về các nguyên tắc, xu hướng công nghệ và tiêu chuẩn kỹ thuật trong thiết kế chiếu sáng khách sạn. Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp chiếu sáng tối ưu cho khách sạn, khu nghỉ dưỡng hay đơn giản là mong muốn nâng tầm không gian sống của mình, hãy liên hệ với LUMI qua Hotline: 0904 665 965 để được đội ngũ chuyên gia tư vấn tận tình và đồng hành cùng bạn trong từng bước triển khai.